ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Sunday, 4 May 2025

ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΑΚΟΝΟΠΕΤΡΑΣ (ΑΝΩ ΕΛΟΥΝΤΑ – ΚΟΡΥΦΗ ΤΡΑΠΕΖΑ – ΛΕΣΚΕΣ)

Μια ακόμα πεζοπορία στην ανοιξιάτικη φύση πραγματοποίησε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 4 του Μάη 2025. Από τη μια η περιοχή γύρω απ’ την Ελούντα –κοντινή και δημοφιλής-, από την άλλη ο καλός καιρός και ακόμα το γεγονός ότι ήταν ένας νέος προορισμός με θεματικό πρόσημο («την εξόρυξη της ακονόπετρας») συγκέντρωσε τελικά ένα μεγάλο αριθμό περιπατητών που έφτανε στα 50 άτομα!

Ημι-ομαδική μας στην κορφή της Τραπέζας με την ωραία θέα στον κόλπο της Ελούντας

Ξεκινάμε λοιπόν το πρωί από το πάρκινγκ πριν την Πάνω Ελούντα και περνώντας από τα στενά της οδηγούμαστε σε χωματόδρομο υπό τη σκιά του κωνικού λόφου «Καρφί», που ακολουθεί τον χείμαρρο του Δαμιανού. Μια μικρή παράκαμψη μας οδηγεί σε ένα παλιό νταμάρι εξόρυξης ακονόπετρας. Εδώ ο κύριος Γιώργος Μαυρικάκης, θα μας εξηγήσει πως η περιοχή από αρχαιοτάτων χρόνων έχει συνδέσει το όνομά της με την εξαγωγή αυτής της πολύτιμης πέτρας, απαραίτητης κάποτε σε κάθε σπίτι, μαγαζί, αλλά και ατομικά σε όλους τους πολεμιστές, κυνηγούς, διαβάτες για την λείανση της λεπίδας των μαχαιριών. Έχουμε πολλές φορές επισκεφθεί, στις φεγγαροβραδιές του καλοκαιριού, τον παρακείμενο λόφο της Οξάς με την αρχαία οχύρωση, της οποίας το όνομα προέρχεται πιθανώς από το ρήμα «οξύνω», που σημαίνει «ακονίζω» εξαιτίας των πολλών λατομείων ακονόπετρας, που υπήρχαν εκεί. «Η ακονόπετρα δεν είναι το γκρι πέτρωμα, που βλέπεις, αυτό είναι ασβεστόλιθος που έχει οξειδωθεί με τον αέρα, αν τον ξύσεις θα δεις ότι είναι άσπρος σαν τον ασβέστη. Η ακονόπετρα είναι αυτή η άσπρη λεπτή πλάκα που απλώνεται ανάμεσα στους ασβεστόλιθους» μου λέει ο Χριστόφορος, που όλα τα ξέρει! Πιο δίπλα ο Χρήστος, που ο πατέρας του δούλεψε εδώ μας εξιστορεί ιστορίες για τον κόπο και την ταλαιπωρία των δουλευτών των λατομείων, που «ξεκολλούσαν» το πέτρωμα με τη σκαπάνη και κουβαλούσαν πέτρες βαριές στους ώμους τους και με τα γαϊδούρια.

Η ομάδα ξεκινάει απ' τα στενά της Πάνω Ελούντας

Αρχικά από χωματόδρομο

Που ακολουθεί την κοίτη του χειμάρρου Δαμιανού

Νταμάρι πολύ κοντά στην Ελούντα για εξόρυξη ακονόπετρας. Η "πολύτιμη" αυτή πέτρα είναι η ασπροκόκκινη επίπεδη πλάκα ανάμεσα σε δυο στρώματα γκρίζου ασβεστόλιθου.

Ακολουθώντας ίχνη μονοπατιού τραβερσάρουμε την πλαγιά ανηφορικά

Στάση για ανασύνταξη, ήμασταν και μεγάλη ομάδα!

Στάση κάτω απ' τη σκιά του πρίνου πριν την τελική ανάβαση για την κορυφή

Μας τίμησαν με την παρουσία τους από αριστερά: Χριστόφορος Χειλαδάκης των Cretan beaches κι όχι μόνο (καλύτερος γνώστης του κρητικού τοπίου δεν υπάρχει), ο Επίτιμος μας Πρόεδρος και δημοσιογράφος της Ανατολής, Λεωνίδας Κλώντζας και η Αντιδήμαρχος Αγίου Νικολάου και παλιό μας μέλος, Σοφία Καραμανώλη

Εποχή της ρίγανης

Συνεχίζουμε την ανηφόρα αφήνοντας τον χωματόδρομο, για να αναρριχηθούμε από ίχνη παλιού μονοπατιού, ώσπου να επιβραβευθούμε με την απίστευτη θέα στον κόλπο της Ελούντας και τη Σπιναλόγκα, αλλά και όλου του Μεραμπέλλου ως τα Σητειακά βουνά απέναντι. Είμαστε στην κορυφή Τραπέζα (υψόμετρο 442 μ) -ονομάζεται έτσι λόγω του πεπλατυσμένου σχήματός της- απ’ όπου δε χορταίνει κανείς να κοιτάζει την γαλάζια ομορφιά, που απλώνεται μπροστά μας! Αριστερά μπορεί ακόμα κανείς να διακρίνει τον λόφο «Καρφί», σαν πυραμίδα, που έχει ίχνη κατοίκησης από αρχαιοτάτων χρόνων ("Πότε θα μας πας εκεί Γιώργο;"), τις Πινές, Άνω και Κάτω, και την Ελούντα. Ενδιαφέροντα είναι επίσης και τα διάσπαρτα πέτρινα κατασκευάσματα εδώ, όπως ένα μικρό σπιτάκι για κατάλυμα βοσκού, πλατιά τοιχία μάλλον για προστασία απ’ τον βορρά, εκτεταμένοι ξερολιθικοί φράκτες ίσως για όρια περιουσιών ή μαντριά, ποιος ξέρει;

Από την κορυφή της Τραπέζας, μαγευτική η θέα στο κόλπο της Ελούντας με χερσόνησο Κολοκύθας και Σπιναλόγκα και ο κόλπος Μεραμπέλλου (φαίνεται κι η Ψείρα), όπως κλείνει μπροστά από τα Σητειακά βουνά

Ο λόφος Καρφί με την πυραμίδα του και κατοίκηση από αρχαιοτάτων χρόνων, όπως φαίνεται από χαμηλά.

Ο λόφος Καρφί αριστερά όπως φαίνεται από την κορφή της Τραπέζας.

Σύλλογος μεγάλος ..

Λάξευμα στο έδαφος καθώς ανεβαίνουμε στην Τραπέζα με απροσδιόριστη χρήση (βλέπε και κάτω)

Λόγω της πέτρας και της απότομης ανηφόρας η διαδρομή δεν ήταν από τις πιο εύκολες για κάποιον μη εξοικειωμένο

Άλλη μια όμορφη φωτογραφία του Λεωνίδα από την κορυφή

Με δυσκολία αποχωριζόμαστε την κορυφή «Τραπέζα» και παίρνουμε τον δύστροπο δρόμο της κατηφόρας -που θέλει προσοχή ανάμεσα σε τόσες πέτρες-, ώσπου να συναντήσουμε τους συντρόφους μας, που προτίμησαν να την αράξουν κάτω από έναν μεγάλο πρίνο κολατσίζοντας και συζητώντας. Θα συνεχίσουμε με πορεία προς τα δυτικά από χωματόδρομο για την επιστροφή μας. Στις Λέσκες, θα σταματήσουμε να δούμε τις «ακονιές» δηλαδή τις μεγάλες συγκεντρώσεις ασβεστόλιθου με ενσωματωμένη την ακονόπετρα, ένα πολύ εντυπωσιακό μέρος, ατέλειωτο πετροκοπιό, τοπίο από άλλο πλανήτη! Κατόπιν θα κατηφορίσουμε ως την αφετηρία μας περνώντας από αυτά τα συνηθισμένα σε όλο το Άνω Μεραμπέλλο -όπου η πέτρα κυλάει άφθονη-, καλντερίμια με τα υπερυψωμένα τοιχία από τις δυο πλευρές τους.

Φτάνοντας στην Ελούντα και πριν η ομάδα χωριστεί είτε για μια δροσιστική μπύρα είτε για ένα δροσιστικό μπάνιο, ανάλογα τις επιθυμίες του καθενός, θα περάσουμε από τους πρόποδες της περιοχής Μουλαϊμίχια, παρατηρώντας τα διασωζόμενα ασβεστοκάμινα ακούγοντας την ιστορία τους από τον Γιώργο Μαυρικάκη.

Δασωμένη με πουρνάρια η περιοχή Λέσκες

Ένα απ' τα πολλά ασβεστοκάμινα

Στις "ακονιές"

Τοπίο από άλλο πλανήτη

Επιστροφή στον χωματόδρομο

Όλες οι κατασκευές εδώ είναι στιβαρές, καθώς υπάρχει πολλή πέτρα

Η ομάδα ξεκουράζεται κι ανασυντάσσεται κάτω από ένα μεγάλο πρίνο.

Δρόμος δίπλα στο πετροκοπιό

κι αφού η πέτρα είναι άφθονη και τα μονοπάτια τους έχουν υπερυψωμένα συμπαγή τοιχία

Μεγάλη η ομάδα

Συνολικά σήμερα περπατήσαμε 9.86 χλμ με υψομετρική διαφορά 381 μ σε 4.5 ώρες με τις στάσεις. Ευχαριστούμε πολύ τον Γιώργο Αρναουτάκη, αρχηγό μας σε αυτήν την φυσιολατρικού, γεωλογικού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος εξόρμηση, που φώτισε μια άλλη πλευρά της κοσμοπολίτικης Ελούντας. Ακόμα ευχαριστούμε ιδιαιτέρως τον κύριο Γιώργο Μαυρικάκη για την ξενάγησή του, την Σοφία Καραμανώλη Αντιδήμαρχο Αγίου Νικολάου, τον Λεωνίδα Κλώντζα της «Ανατολής», τον Χριστόφορο Χειλαδάκη των Cretanbeaches και όχι μόνο, συν-περιπατητές που η παρουσία τους μας τιμά. Ακόμα όλους αυτούς τους 50, που μοιράστηκαν την Κυριακή τους μαζί μας κι ιδιαίτερα όσους ήρθαν από μακριά! Με το καλό και στην επόμενη!